Magyar Nemzeti Bank na czerwcowym posiedzeniu już dziewiąty raz z rzędu obniżył stopy procentowe. Tym razem węgierski bank centralny mocno spowolnił jednak tempo łagodzenia polityki pieniężnej.
Węgierskie forinty. Fot. svecaleksandr249/ Pixabay
Zgodnie z przewidywaniami ekonomistów Narodowy Bank Węgier (MNB) obniżył we wtorek stopę referencyjną o 25 punktów bazowych do poziomu 7,00 proc. To najłagodniejsze cięcie w trwającym od ośmiu miesięcy cyklu łagodzenia polityki pieniężnej.
Inflacja przyspiesza, cięcia coraz łagodniejsze
Do października 2023 roku referencyjna stopa procentowa wynosiła aż 13 procent i była najwyższa na Węgrzech od czasu wybuchu światowego kryzysu finansowego w roku 2008. Narodowy Bank Węgier robił jednak co mógł, aby zdławić rekordowo wysoką inflację. Tempo wzrostu cen nad Dunajem w szczytowym momencie ubiegłego roku przekraczało bowiem już 25 procent! I to mimo że w latach 2021–2022 węgierski bank centralny aż siedemnaście razy podnosił główną stopę procentową (łącznie o 1275 punktów bazowych).
Gdy tempo wzrostu cen udało się okiełznać przedstawiciele Narodowego Banku Węgier zaczęli cykl luzowania polityki pieniężnej. Na posiedzeniach w maju i w kwietniu węgierscy bankierzy obniżali referencyjną stopę procentową po 50 punktów bazowych. W marcu Magyar Nemzeti Bank obniżył referencyjną stopę procentową aż o 75 punktów bazowych (do poziomu 8,25 proc.). W lutym obecnego roku obniżka była jeszcze mocniejsza i wyniosła wówczas aż 100 punktów bazowych. Wcześniej w styczniu, grudniu oraz w listopadzie Narodowy Bank Węgier obniżał referencyjną stopę procentową po 75 punktów bazowych. Ostre łagodzenie polityki pieniężnej było możliwe, ponieważ inflacja nad Dunajem bardzo mocno spadała. W marcu 2024 roku tempo wzrostu cen wyniosło już nawet tylko 3,6 proc. w skali roku. W kwietniu inflacja przyspieszyła jednak do 3,7 proc., a w maju wzrosła do 4 proc.
Koszty kredytu w regionie
Mimo dziewięciu kolejnych cięć referencyjnej stopy procentowej koszty kredytu na Węgrzech nadal są wyższe niż w innych krajach Unii Europejskiej, a także w Europie Środkowej. Są także wyraźnie wyższe niż w Polsce, gdzie Rada Polityki Pieniężnej jako pierwsza w regionie obniżyła główną stopę procentową na początku września 2023; wówczas cięcie wyniosło aż 75 punktów bazowych, a w październiku RPP obniżyła stopy o kolejne 25 punktów bazowych. Od tego czasu RPP nie zmieniała wysokości referencyjnych stóp. Również na czerwcowym posiedzeniu stopa referencyjna została utrzymana na poziomie 5,75 proc. w skali rocznej.
Koszt pieniądze na Węgrzech jest również wyższy niż w Czechach. Czeski Bank Narodowy na pierwszą obniżkę stóp procentowych (o 25 punktów bazowych) zdecydował się co prawda dopiero w grudniu 2023 roku, ale od tego czasu konsekwentnie obniżają wysokość referencyjnej stopy. W lutym i w marcu cięcie wynosiło już po 50 punktów bazowych. Na początku maja przedstawiciele Česká národní banka (ČNB) obniżyli zaś stopy o kolejne 50 punktów bazowych do 5,25 proc. Tym samym koszt kredytu w Czechach stał się niższy niż w Polsce. Wcześniej od czerwca 2022 roku do grudnia ubiegłego roku ČNB utrzymywał główną stopę na poziomie 7 proc., aby zdławić wysoką inflację. Ta w marcu wyniosła zaledwie 2 proc. W kwietniu przyspieszyła co prawda do 2,9 proc., ale znów spadła do poziomu 2,6 proc.
Jeszcze niższy koszt kredytu jest w należącej do strefy euro Słowacji, gdzie politykę monetarną ustala Europejski Bank Centralny. Na początku czerwca Rada Prezesów Europejskiego Banku Centralnego zdecydowała o obniżeniu głównej, refinansowej stopy procentowej o 25 punktów bazowych do poziomu 4,25 proc.